"66 ميلليون جىل بۇرىن يۋپيتەردىڭ گراۆيتاسيالىق ءورىسى سالدارىنان جەرشارىعا سوعىلعان كومەتا دينوزاۆرلاردى جويىپ جىبەرگەن. ول استەرويد ەمەس، كومەتا" دەيدى گارۆارد ۋنيۆەرسيتەتىندەگى ءبىر توپ عالىمدار.
گارۆارد ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ زەرتتەۋشىلەرى كۇن جۇيەسىنە، ونىڭ ىشىندە وورت بۇلتىنداعى كومەتالارعا جانە ولاردىڭ ميلليونداعان جىلدارداعى قوزعالىسىنا نازار اۋداردى.
ولار كۇن جۇيەسىنىڭ وسى مۇزدى ايماعىنداعى وبەكتىلەردىڭ ەداۋىر بولىگى يۋپيتەردىڭ گراۆيتاسيالىق ءورىسى سالدارىنان "باعىتىنان" اۋىتقىپ، جەرگە سوعىلۋى مۇمكىن ەكەنىن انىقتادى. استرونومدار كەيبىر كومەتالاردىڭ كۇننىڭ جانىندا ىدىراۋى مۇمكىن ەكەنىن جاريالادى. يۋپيتەر كومەتالاردى كۇنگە قاراي "لاقتىرادى"، سودان كەيىن ولار جىلۋدىڭ سەبەبىنەن ىدىرايدى. پايدا بولعان ءتۇرلى كۇشتەر ولاردىڭ باعىتىن وزگەرتۋگە سەبەپ بولادى جانە ولاردىڭ جەرگە سوعىلۋ ىقتيمالدىعىن ارتتىرادى.
گارۆارد عالىمدارى كۇن جۇيەسىنىڭ تاريحىنا كوز جۇگىرتىپ، كوماندا كومەتانىڭ وربيتاسى 66 ميلليون جىل بۇرىن دينوزاۆرلاردىڭ جويىلۋ اسەرىمەن سايكەس كەلەتىندىگىن انىقتادى. 66 ميلليون جىل بۇرىن "چيكسۋلۋب يمپەكتورى" مەكسيكانىڭ جاعالاۋىندا ەنى 94 ميل جانە 12 ميل تەرەڭدىكتەگى ويپات قالىپتاستىرىپ، دينوزاۆرلار مەن سول كەزدەگى جەردەگى بارلىق تىرشىلىكتىڭ تورتتەن ءۇشىن جويىپ جىبەرگەن.
بۇرىن عالىمدار "جەرگە استەرويد سوعىلعان" دەپ بولجاعان، ءبىراق گارۆارد كومانداسى Oort بۇلتتى كومەتا وربيتاسى چيكسۋلۋبتىڭ سوققىسىمەن سايكەس كەلەدى دەپ تاپتى.
پىكىر قالدىرۋ